Μπορεί να κατηγοριοποιείται ως «τρόμου», όμως πιστέψτε μας, το «1922» του πρωτάρη σκηνοθέτη Zak Hilditch είναι περισσότερο μια δραματική ιστορία εγκλήματος με σποραδικές τρομάρες ψυχολογικής φύσεως. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι δεν αξίζει να το παρακολουθήσει ο μέσος φίλος της horror σκηνής αφού μιλάμε για μια ενδιαφέρουσα και απρόσμενα καλοσκηνοθετημένη ταινία.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το «1922» αποτελεί μεταφορά της ομότιτλης νουβέλας του βασιλιά της νεότερης λογοτεχνίας τρόμου Stephen King και κυκλοφόρησε στην συλλογή Full Dark, No Stars το 2010. Παρακολουθούμε το προσωπικό δράμα ενός αγρότη κατά το έτος 1922 ο οποίος έρχεται σε σύγκρουση με τη γυναίκα του για τα περιουσιακά και το μέλλον της ζωής τους (η κυρία θέλει να κάνει καριέρα στην πόλη βλέπετε).
Προκειμένου να σώσει την αγαπημένη του επαγγελματική ενασχόληση, την περιουσία του αλλά και τον γιό του τον οποίο η μάνα του επιθυμεί να πάρει μαζί της μετά το διαζύγιο, ο αγρότης αποφασίζει να σκοτώσει τη σύζυγό του ζητώντας μάλιστα τη συνδρομή του μοναχογιού τους. Το αιματηρό έγκλημα πραγματοποιείται τη νύχτα και οι δύο δράστες ξεφορτώνονται όλα τα ενοχοποιητικά στοιχεία διαδίδοντας την ψευδή πληροφορία ότι η γυναίκα τούς εγκατέλειψε.
Το «1922» είναι η δεύτερη ταινία τρόμου από βιβλίο του Stephen King που κυκλοφορεί μέσω του δικτύου Netflix. Η πρώτη ήταν το «Gerald’s Game» του 2017.
Σε μια διαφορετική εποχή αλλά και σε μια απομονωμένη κοινωνία που τέτοιου είδους εγκλήματα ήταν πιο εύκολο να παραμείνουν στο σκοτάδι, ο αγρότης και ο γιος του φαίνεται πως έχουν γλιτώσει αρχικά τις συνέπειες του νόμου. Δεν έχουν γλιτώσει όμως από τις ερινύες οι οποίες κατατρώνε αρχικά τον γιο και πολύ αργότερα τον πατέρα οδηγώντας τους σε δυσάρεστες και ιδιαίτερα άβολες καταστάσεις.
Δεν χρειάζεται να υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες καθώς έχει ενδιαφέρον να δείτε μόνοι σας τις εφιαλτικές στιγμές που βιώνουν οι δύο άντρες. Αυτό άλλωστε είναι και το κύριο συστατικό στοιχείο που καθιστά το «1922» αξιόλογο σαν ταινία, τουτέστιν η ολοένα και πιο βαθιά κατρακύλα πατέρα και γιου στο μαρτύριο και η αριστοτεχνική απεικόνισή της. Ένα μαρτύριο που προκύπτει ως αναπόφευκτο επακόλουθο της αιμοβόρου πράξης τους.
Στα δραματικά γεγονότα προστίθενται πινελιές ψυχολογικού τρόμου κυρίως μέσω σουρεαλιστικών εμφανίσεων της νεκρής γυναίκας συνοδεία στρατιάς πραγματικών αρουραίων (στις περισσότερες περιπτώσεις τουλάχιστον). Ειλικρινά δεν θυμάμαι πολλές ταινίες τρόμου του πρόσφατου παρελθόντος που να αξιοποιούν τόσο αποτελεσματικά τα σιχαμένα τρωκτικά και τον ανατριχιαστικό ήχο τους για την ενίσχυση του αισθήματος τρόμου.
Επίσης έχει γίνει πολύ καλή δουλειά στη σκηνοθεσία η οποία απελευθερώνει ένα κλίμα απροσδιόριστου, αφηγηματικού τρόμου εφάμιλλο παλιότερων ταινιών τρόμου βασισμένων σε έργα του Stephen King. Παράλληλα συναντάμε ευρηματικές λήψεις όπως μέσα από το εσωτερικό του πηγαδιού προς τα πάνω καθώς και επιβλητικά πλάνα της αγροικίας με τα απέραντα χωράφια καλαμποκιών να δεσπόζουν στο μοναχικό τοπίο.
Στο ερμηνευτικό μέρος, όλοι τα πάνε καλά αλλά ο αναμφισβήτητος ηγέτης είναι αναντίρρητα ο Thomas Jane (The Mist, Deep Blue Sea) στο ρόλο του αγρότη. Μοιάζει απόλυτα ταυτισμένος με τον ρόλο του κατεστραμμένου και σκοτεινού χαρακτήρα του και χάρη σ’ αυτόν γίνεται απειλητικό το φιλμ. Μου άρεσαν επίσης κάποιες αναφορές στην τεχνολογία της εποχής, την υποβαθμισμένη θέση της γυναίκας καθώς και στις ανθρώπινες τάσεις και αδυναμίες όπως η ζήλια για τα επιτεύγματα του γείτονα.
Ευφυείς σκηνές όπως ο γλοιώδης τραπεζικός που προσπαθεί να πείσει τον ήρωα να πάρει δάνειο μεγαλύτερου ύψους από το αρχικό χρησιμοποιώντας ως επιχείρημα μεταξύ άλλων και τις τεχνολογικές ανέσεις του γείτονα αποδεικνύει περίτρανα πως κάποιες πονηρές ανθρώπινες συμπεριφορές ήταν πάντα δημοφιλείς και δεν αλλάζουν με τίποτα!
Αν το «1922» ήταν πιο γρήγορο σαν ταινία και περιείχε περισσότερες σκηνές τρόμου θα ξεπερνούσε τις προσδοκίες και σίγουρα θα εντασσόταν στα καλύτερα φιλμ τρόμου που έχουμε δει φέτος. Ακόμα και με την υπάρχουσα μορφή του όμως το προτιμώ από οποιοδήποτε μέτριο και τετριμμένο φιλμ μεταφυσικού τρόμου ή slasher. Αν μη τι άλλο έχει τη δική του ταυτότητα και ξεχωρίζει από το σωρό.
Θετικά: Προσεγμένη σκηνοθεσία, καλές ερμηνείες, καλογραμμένο σενάριο με ενδιαφέρον αφηγηματικό στιλ, ασφυκτική ατμόσφαιρα απελπισίας και απόγνωσης.
Αρνητικά: Αργός ρυθμός, η έλλειψη πολλών τρομακτικών σκηνών καθώς και εκπλήξεων ή ανατροπών, αδύναμο τελείωμα.
Συμπέρασμα: Μια ψυχοφθόρα δραματική ιστορία με βαρύ κλίμα, μπολιασμένη με σκηνές καλογυρισμένου ψυχολογικού τρόμου.
Βαθμός:
Gore:
👆 Οι καλύτερες σκηνές (spoilers):
- Η σοκαριστική σκηνή της δολοφονίας της συζύγου από τον πατέρα και το γιο.
- Η νοσηρή σκηνή με την προμελετημένη πτώση μιας αγελάδας μέσα σ’ ένα πηγάδι.
- Η τρομακτική σκηνή που ο αγρότης εγκλωβίζεται στο υπόγειο του σπιτιού του από την φρικιαστική οπτασία της συζύγου του και τους αρουραίους!