Ας ξεκινήσουμε με τις αλλαγές που θα βελτίωναν τη κινηματογραφική μας εμπειρία, αν μπορούσαμε να γυρίσουμε το χρόνο πίσω. Οι κεντρικές ιδέες και κάποιες πρωτότυπες πινελιές φαίνονται πολλά υποσχόμενες. Όμως, το σενάριο έπρεπε να δουλευτεί με μεγαλύτερη συνοχή, να δομηθούν πιο ολοκληρωμένοι χαρακτήρες και να γραφτούν πιο αιματηροί θάνατοι. Πάνω απ’όλα, τα γερά χαρτιά της ταινίας, εννοώντας τον Lt. Sterne (Cameron Mitchell) και τον Εβραίο επιζώντα Abraham Weiss (Marc Lawrence), θα έπρεπε να έχουν περισσότερο screen time. Δυστυχώς, οι δύο έμπειροι ηθοποιοί αναλώνονται σε άσκοπες σκηνές χωρίς να επιτυγχάνουν τους στόχους τους.
Επιπλέον, το λάθος casting της Faith Clift που υποδύεται την Claire, την αφοσιωμένη καθολική σύζυγο του άθεου συγγραφέα James Ηanson (Richard Moll) δημιουργεί πολλά προβλήματα αφού η άνευρη και απρόσωπη ερμηνεία της δεν πείθει και αντιθέτως καταδικάζει την πορεία της ταινίας. Αντιθέτως, ο Richard Moll ,σύζυγος της και συγγραφέας του “God is dead” (ως ένας σύγχρονος Nietzsche) είναι αρκετά πιο πειστικός παριστάνοντας τον κλασικό ορθολογιστή με παρωπίδες. Καθ’όλη τη διάρκεια της ταινίας, υπάρχει και ο αρχέτυπος υπερασπιστής του καλού, ο μοναχός Papini (Maurice Grandmaison), που προσπαθεί να σώσει τον James και τη γυναίκα του από τις δυνάμεις του διαβόλου. Ο χαρακτήρας του μπορεί να μην είναι βασικός αλλά είναι καταλυτικός αφού ανοίγει το δρόμο για τη τελική σύγκρουση.
To πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της ταινίας είναι η επιλογή του ηθοποιού που ενσαρκώνει τον Οlivier (Robert Bristol). Ειλικρινά, ο εν λόγω ηθοποιός (με μόνο 2 ταινίες στο ενεργητικό του) εκφράζει την πεμπτουσία της αλαζονείας, της διαβολικότητας και της ακολασίας, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Η κάμερα απλά λατρεύει τη παρουσία του και μακάρι να είχε περισσότερες σκηνές στη ταινία. Τα γεμάτα τοξωτά του φρύδια, τα φιδίσια του μάτια και η δομή του προσώπου του ταιριάζουν απίστευτα στο ρόλο του πλούσιου και σατανικού εργένη.
Μια compact version της ταινίας εμφανίζεται στην ανθολογία “Night Train to Terror” (1985) του ίδιου σκηνοθέτη.
Η ταινία πέρασε τα πάνδεινα κατά τη διάρκεια του montage γι’αυτό και υπάρχουν 4-5 διαφορετικές versions κυμαινόμενες από 82-94 λεπτά.
Το highlight του soundtrack είναι το τραγούδι “I’m your lover” του Billy Kirkland. Κλασικό 80’s χορευτικό τραγουδάκι που κολλάει στο μυαλό.
Βέβαια, το σεναριακό highlight της ταινίας είναι το τέλος, που αποκλίνει κατά πολύ από το σύνολο των horror ταινιών. Με ένα αναπάντεχο τρόπο, τα τελευταία 10 λεπτά της ταινίας χτίζουν ανέλπιστο suspense που στη κορύφωση του ικανοποιεί τον θεατή που έχει απογοητευτεί με τη ανύπαρκτη δεινότητα των σεναριογράφων. Σε τελική ανάλυση, ο εφιάλτης είναι σεναριακά αδύναμος και ερμηνευτικά περιορισμένος αλλά η βασική ιστορία, κάποιοι συγκεκριμένοι ηθοποιοί και η γενικότερη ατμόσφαιρα του προσφέρει την απαραίτητη ευχαρίστηση στο κοινό που απευθύνεται.
Θετικά: Creepy διαβολική φιγούρα, ένα ευχάριστα απρόσμενo twist ending, άφθονη cheesy ατμόσφαιρα με ταιριαστό soundtrack και μια cult στάλα ιστορικής μυθοπλασίας. Bonus:οι Cameron Mitchell και Marc Lawrence που δίνουν βαρύτητα στη ταινία μονάχα με τη παρουσία τους.
Αρνητικά: Αδύναμο σενάριο με απλοϊκούς διαλόγους, χάρτινοι χαρακτήρες (ειδικά το γυναικείο lead), κυκλοθυμικά αστείο editing και έλλειψη της απαραίτητης αιματοχυσίας.
Συμπέρασμα: Ένα low budget συνειδητοποιημένο ταινιάκι ξεχασμένο στο κινηματογραφικό χρονοντούλαπο με b-movie καταβολές και ατμόσφαιρα. Ενδιαφέρον ο τρόπος χειρισμού της παρουσίας του κακού και άρτια η επιλογή του ηθοποιού που τον ενσαρκώνει. Ένα ακατέργαστο διαμαντάκι για τους φανατικούς των cult horror ταινιών.
Βαθμός:
Gore:
👆 Οι καλύτερες σκηνές (spoilers):
- Η σύνδεση του Olivier με τη Ναζιστική Γερμανία είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα μυθοπλαστική πινελιά. Ειδικά, η εμφάνιση του Olivier με τη στολή των SS είναι μια εικόνα που άνετα στοιχειώνει το νου.
- Το τατουαζ που χτυπάει ο διάβολος στα θύματα του έχει αναμενόμενο σχέδιο, αλλά τα 3 εξάρια σε κυκλική δομή δίνουν μια αποκρυφιστική essence στη περσόνα του.
- Η σκηνή στο χειρουργείο είναι ιδιαιτέρως απόκοσμη αφού τα ηχητικά εφέ, η μουσική και το απαραίτητο gore σε συνδυασμο με την ερμηνεία του Olivier σώζουν την κατάληξη της ταινίας.
- H ταινία αδικήθηκε από τον τίτλο “Cataclysm” που είναι απείρως άστοχος και από τον μαρτυριάρη alternative τίτλο “The nightmare never ends”.