Το «In The Mouth of Madness» είναι από τις πιο αξιόλογες στιγμές του John Carpenter στα 90s. Αποτελεί το 3ο μέρος της λεγόμενης «Αποκαλυπτικής Τριλογίας» του με τα δύο προηγούμενα μέρη να είναι το κλασικό «The Thing» (1982) και το εξαιρετικό «Prince of Darkness» (1987). Η ιδιαιτερότητα της ταινίας αυτής έγκειται στο γεγονός ότι αποτελεί έναν γενικής μορφής φόρο τιμής στον μεγάλο συγγραφέα τρόμου και φανταστικού H.P. Lovecraft χωρίς όμως να μεταφέρει μια συγκεκριμένη ιστορία του στην οθόνη. Αντίθετα δανείζεται ποικίλα στοιχεία από λαβκραφτιανά έργα όπως τους «Μεγάλους Παλαιούς» (Old Ones)και τα εισάγει με πετυχημένο τρόπο σε μια δυναμική ταινία υπερφυσικού τρόμου που παραδόξως δεν έκανε τον πάταγο που θα αναμέναμε στο εμπορικό σκέλος.
Η υπόθεση του «In The Mouth of Madness» περιστρέφεται γύρω από έναν ιδιωτικό ερευνητή με ειδικότητα την διερεύνηση ασφαλιστικών απατών. Όταν ο διάσημος συγγραφέας ιστοριών τρόμου Sutter Cane εξαφανίζεται μυστηριωδώς πριν την κυκλοφορία του τελευταίου πονήματός του, ο εκδότης του αναθέτει στον ερευνητή να τον εντοπίσει και να επανακτήσει το χειρόγραφο. Όπως είναι φυσικό ο ερευνητής υποψιάζεται απάτη προς ενίσχυση της δημοσιότητας του επικείμενου βιβλίου. Όμως διάφορα παράξενα γεγονότα που στιγματίζουν την αποστολή του, θέτουν τον σκεπτικισμό του σε ισχυρή δοκιμασία και ο δύσπιστος άντρας ακροβατεί μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, σ’ ένα τρελό κόσμο γεμάτο κινδύνους και ακόμα πιο φρικτές αποκαλύψεις. Κι όλα αυτά συμβαίνουν εν μέσω μιας ανεξήγητης έξαρσης βίας στις ανθρώπινες κοινωνίες με φορείς της…τους αναγνώστες των μυθιστορημάτων του Sutter Cane…
Ο ίδιος ο τίτλος του φιλμ μας παραπέμπει σε δύο έργα του H.P. Lovecraft. Πρόκειται για τα «The Shadow Over Innsmouth» (1936) και «At The Mountains of Madness» (1931).
Το καλογραμμένο σενάριο του «In The Mouth of Madness» (που όμως δεν αποφεύγει λίγες υπερβολές) πιθανώς δεν θα απεικονιζόταν τόσο ζωντανά αν δεν διαχειριζόταν από έναν horror σκηνοθέτη του διαμετρήματος του Carpenter, ο οποίος σαν έμπειρος «chef» ετοιμάζει λιχουδιές αξιοποιώντας τα καλής ποιότητας αρχικά υλικά. Ο Carpenter καταφέρνει με την σκηνοθετική του ικανότητα να δημιουργήσει μια αληθινά τρομακτική και σκοτεινή ταινία, με υποβλητική ατμόσφαιρα, μυστήριο, ασφυκτικό κλίμα για τον πρωταγωνιστή (και για εμάς ενδεχομένως) και έξυπνο χειρισμό των υπερφυσικών στοιχείων χωρίς καταγέλαστες υπερβολές. Τα ειδικά εφέ, το make-up και η αξιοπρεπέστατη παρουσία του πρωταγωνιστή Sam Neill (The Hunt for Red October, Jurassic Park) υποστηρίζουν την όλη προσπάθεια με το τελικό αποτέλεσμα να είναι κάτι παραπάνω από ικανοποιητικό. Μεταξύ άλλων σημειώστε και την παρουσία του τεράστιου Charlton Heston στον σύντομο ρόλο του εκδότη.
Η σταδιακή καταβύθιση του ήρωα από το επίπεδο της ψυχρής λογικής σε αυτό της παράνοιας και ο ακόρεστος παροξυσμός του πλήθους με σημαία τα βιβλία του Cane που παραπέμπουν στην ευκολία διάδοσης ιδεών, υποδεικνύουν ότι το φιλμ στοχεύει στην ανάδειξη πρόσθετων ζητημάτων πέραν της βασικής του αποστολής που είναι ο τρόμος. Οι εξοικειωμένοι με την θεματολογία του Lovecraft σίγουρα θα ευχαριστηθούν αυτό τον φόρο τιμής αλλά η ταινία απευθύνεται και στο ευρύτερο κοινό του τρόμου χωρίς να περιορίζεται αυστηρά σε λαβκραφτιανά μοτίβα. Άλλη μια απόδειξη της «τρέλας» της είναι η αναφορά στον Stephen King μέσα από μια γαργαλιστική σύγκριση ενώ η φιγούρα του Sutter Cane θα μπορούσε να ταυτιστεί και με τον ίδιο τον Lovecraft. Γενικά οι ορίζοντες του «In The Mouth of Madness» (η αλλιώς «Στο Στόμα Της Τρέλας»)είναι τόσο ανοιχτοί όσο χρειαζόταν για να μην ξεχειλωθεί το τελικό προϊόν και να παραμένει ελκυστικό. Από τις τελευταίες πραγματικά μεγάλες ταινίες του Carpenter…
Θετικά: Άφθονο μυστήριο, επιδέξια χρήση μεταφυσικών στοιχείων, σκοτεινή ατμόσφαιρα, πολλές τρομακτικές σκηνές, αξιοπρεπής προσπάθεια για κοινωνικό προβληματισμό.
Αρνητικά: Λίγες υπερβολές στο σενάριο.
Συμπέρασμα: Πολύ καλή ταινία τρόμου που αξιοποιεί αριστοτεχνικά τη λαβκραφτιανή θεματολογία. Από τις σπουδαιότερες στιγμές του John Carpenter για τη δεκαετία του ’90.
Βαθμός:
Gore:
👆 Οι καλύτερες σκηνές (spoilers):
- Η απόπειρα δολοφονίας του πρωταγωνιστή από έναν μυστηριώδη τρελό με τσεκούρι, ο οποίος όμως φαίνεται να ξέρει περισσότερα απ’ όσα δείχνει η παρακμιακή του εικόνα.
- Ο παραμορφωμένος μπάτσος που βλέπει ο πρωταγωνιστής.
- Η ανατριχιαστική ασπρομάλλα φιγούρα που κάνει ποδήλατο μέσα στη νύχτα.