Ο σκηνοθέτης των «Orgasmo» και «So Sweet… So Perverse» ξαναχτυπά. Ο Umberto Lenzi, πήρε το σενάριο του Lucio Fulci στα χέρια του και με μυριάδες δικές του πινελιές, που το έκαναν πια αγνώριστο, δημιούργησε το ατμοσφαιρικό giallo, «Spasmo» (του 1974). Επιτέλους, ένα «old time classic» θρίλερ στην μαγευτική Τοσκάνη και στο μεσογειακό της μπλε. Φυσικά δίχως να του λείπουν τα απαραίτητα: σασπένς, ερωτισμός και λίγη αιματοχυσία. Όλα, όμως, στα όρια που θέτει ο Lenzi. Η ταινία μπορεί να μην έκανε πάταγο στις κινηματογραφικές αίθουσες, όμως οι φανατικοί του είδους, είναι διατεθειμένοι να την «σώσουν» από την μάζα και μάλιστα με μεγάλη τους χαρά. Το χαρακτηριστικό μουσικό theme της ταινίας, αναλαμβάνει ο ανυπέρβλητος, Ennio Morricone.
Ένα ζευγάρι, βρίσκει μια γυναίκα πεσμένη στην άμμο δίπλα από την θάλασσα. Πριν προλάβουν να πανικοβληθούν, καταλαβαίνουν πως η γυναίκα είναι σώα, απλώς λιπόθυμη. Γρήγορα ξεκινά να εκτυλίσσεται ένα αίσθημα ανάμεσα στον άντρα και την κατάξανθη οπτασία που βρήκε στο διάβα του. Η βιαστική και απότομη φυγή της από την παραλία δε, φαίνεται να του κίνησε λίγο παραπάνω το ενδιαφέρον προς το πρόσωπό της. Οι κατατρεγμένοι και παράφορα ερωτευμένοι πρωταγωνιστές μας, o Christian, ένας γοητευτικός πλαστικός χειρούργος και η Barbara, η ξανθιά γυναίκα που βρέθηκε στην παραλία, κατά την πολυπόθητη πρώτη τους νύχτα βιώνουν μια τραυματική εμπειρία, που θα τους καταστήσει ύποπτους.
Όλα ξεκινούν από το μοτέλ στο οποίο διαμένει η Barbara. Ο παράνομος δεσμός της, ο Christian, κατά την προετοιμασία του για μια νύχτα πάθους, αντικρίζει έναν άγνωστο άντρα, που έχει εισβάλλει στο μπάνιο του μοτέλ με απειλητικές διαθέσεις. Ο Christian σε απόπειρα να αμυνθεί, σκοτώνει ακαριαία τον εισβολέα, αφότου ακούσει ορισμένα μυστήρια λόγια από το στόμα του που θα τον βάλουν σε σκέψεις. Έκτοτε τρώγεται να μάθει ποιος έστειλε τον πληρωμένο δολοφόνο και για ποιον. Πριν αντιληφθεί ακριβώς το τι έχει συμβεί, ανακαλύπτει πως ο άντρας που μόλις σκότωσε, έχει εξαφανιστεί.
Ο Αμερικανός σκηνοθέτης τρόμου, George A. Romero, κλήθηκε να γυρίσει υλικό για την αμερικάνικη εκδοχή της ταινίας.
Η Barbara δίχως αμφιβολίες, ακολουθεί πιστά τον εραστή της και πιστεύει τυφλά τα λεγόμενα και τις προθέσεις του. Επιχειρώντας να τον βοηθήσει με όποιον τρόπο δύναται, αλλά φυσικά και να ξεφύγει από την σχέση της από την οποία νοιώθει εγκλωβισμένη, προτείνει στον Christian να επισκεφτούν το σπίτι μιας φίλης της, αφού η οικοδέσποινα από όσο ξέρει λείπει. Συνεπώς είναι το τέλειο καταφύγιο. Όχι, όμως, για πολύ. Πριν καν πάρουν ανάσα, οι πρωταγωνιστές συναντούν ένα μυστηριώδες ζευγάρι, ισχυριζόμενο πως είναι πλέον οι νοικάρηδες.
Η διαμονή του Christian και της Barbara ύστερα από αυτό, προβλέπεται δύσκολη. Κάπου εδώ η πλοκή γίνεται προσωπική, εσωτερική, μέσα από το βλέμμα του Christian, ο οποίος είναι αποκομμένος από την Barbara και μεταφορικά και κυριολεκτικά όπως και γενικότερα από τα δρώμενα. Μοιάζει μουδιασμένος, σαν να μην αντιλαμβάνεται το τι συμβαίνει. Από την άλλη, είναι ιδιαιτέρως αγχωμένος για το τι μέλει γενέσθαι, κάτι που δεν απασχολεί το ίδιο την Barbara. Της αρκεί απλώς το ότι είναι μαζί του.
Ανατριχιαστικά μανεκέν, αγωνία, αμηχανία, αποστροφή! Το «Spasmo» του 1974, θα μπορούσε κάλλιστα να είναι βασική έμπνευση για την αμερικάνικης παραγωγής ταινία «Maniac» του 1980. Παρ’ όλα αυτά εδώ μιλάμε περισσότερο για τον υπεράνω πάσης υποψίας δολοφόνο, εκείνον με το ακριβό αμάξι και το κουστούμι. Ο Lenzi χρησιμοποιεί τις κούκλες σαν αποτέλεσμα και όχι πρωταγωνίστριες στην ιστορία, παίζοντας περισσότερο αλληγορικό παρά κυριολεκτικό ρόλο. Όσο για τον κεντρικό ήρωα, είναι όλα τόσο συγκεχυμένα στο μυαλό του που το έχουν θολώσει. Δεν μπορεί να ξεχωρίσει την φαντασία από την πραγματικότητα. Δεν μπορεί να διαχωρίσει το σημαντικό από το ασήμαντο. Η ταυτότητά του, όμως, είναι κάπου πολύ καλά κρυμμένη.
Το μυστήριο δεν θα λυθεί τόσο εύκολα… Ο Umberto Lenzi δεν θα άφηνε να συμβεί κάτι τέτοιο… Ενδεχομένως, η πολυπλοκότητα της ιστορίας να είναι τόσο μεγάλη όσο να μπερδέψει και τον ίδιο ώστε να «σκοντάψει» στο ίδιο του το εγχείρημα και να ξεμείνει η φαντασία του από ένα ισχυρό τέλος. Η φλόγα του μυστηρίου που περιβάλλει την ατμόσφαιρα και σιγοκαίει, τελικώς, δεν δικαιώθηκε από τον επίλογο. Το «Spasmo» φέρνει στο νου, πράγματι, κάτι απ’ τα παλιά αγαπημένα φιλμ μυστηρίου, με μια ευρωπαϊκή αύρα. Απλώς μοιάζει να του λείπει αυτό το κάτι που θα του επέτρεπε να εκτοξευτεί καθότι το τελικό αποτέλεσμα εμποδίζει την ταινία να καταστεί «κλασική».
Θετικά: Το μυστήριο ακολουθεί τα δρώμενα ενώ παράλληλα ξετυλίγεται αργά και μεθοδικά. Η μουσική επένδυση της ταινίας, από την άλλη, είναι ίσως το μεγαλύτερό της ατού.
Αρνητικά: Σημαντικό αρνητικό που δεν αφήνει την ταινία να εκτοξευθεί, είναι η ανισότητα στον ρυθμό της και συνεπώς η μπερδεμένη λύση του σεναρίου στο τέλος, που είναι και κάτι που βασανίζει αρκετούς δημιουργούς του είδους.
Βαθμός:
Gore:
👆 Οι καλύτερες σκηνές (spoilers):
- Η εισαγωγική σκηνή. Ένα ζευγάρι εφήβων χάνεται στο δάσος για να κάνει έρωτα με την ησυχία του. Φυσικά, η ησυχία είναι λίγη περισσότερη από ότι τυχόν επιθυμούσαν. Σύντομα ανακαλύπτουν ότι κούκλα μανεκέν, που από μακριά μοιάζει με πτώμα γυναίκας, τους κρατάει συντροφιά. Έπειτα από την πρώτη ανατριχίλα, πέφτουν και οι τίτλοι αρχής, σε ρυθμούς, Ennio Morricone.
- H σκηνή που περιπλέκει την νύχτα πάθους του Christian και της Barbara. Όσο εκείνη προσθέτει τα αρώματά της και τα αισθησιακά της εσώρουχα, ο Christian ξυρίζεται στο μπάνιο. Ώσπου, έρχεται να διαταράξει τα νερά ενας άγνωστος με όπλο, σκοπεύοντας να σκοτώσει ή απλώς να τρομοκρατήσει τον Christian. Ο Christian από άμυνα πυροβολεί τον άγνωστο και μετατρέπει το μπάνιο στο λεγόμενο… «bloodbath». Ή τέλος πάντων, κάτι παρόμοιο, ίσως με λιγότερο από το αίμα. Έκτοτε, το ζεύγος χάνεται κατατρεγμένο, προσπαθώντας παράλληλα να δώσει λύση στο μυστήριο και την αρρωστημένη πλεκτάνη που κάποιος μοιάζει να του έχει στήσει προκειμένου να τους τρομάξει.