Στην παρούσα κριτική δεν χρειάζεται να αναλωθούμε σε μακροσκελείς εισαγωγές για την σπουδαία προσφορά του μεγάλου Mario Bava στο cinema τρόμου. Μέσα στην εκτεταμένη φιλμογραφία του συναντάμε διαμάντια όπως τα «Blood And Black Lace» και «Black Sabbath» αλλά και λιγότερο λαμπερές ταινίες που όμως δεν μειώνουν καθόλου την σκηνοθετική του ακτινοβολία. Τέτοια περίπτωση «αουτσάιντερ» είναι το «Five Dolls For An August Moon» του 1970, ένα άνισο giallo που στερείται της σκηνοθετικής φινέτσας που μας έχει συνηθίσει ο Ιταλός, αλλά τελικά κερδίζει την εκτίμηση μας στο παρά πέντε χάρη στην ανατρεπτική πλοκή του που καθηλώνει.
Η υπόθεση του «Five Dolls For An August Moon» επικεντρώνεται σε ένα σχετικά μικρό γκρουπ ανθρώπων οι οποίοι συγκεντρώθηκαν σ’ ένα πολυτελές σπίτι σ’ ένα έρημο νησί (χμμμ…τι θυμίζει αυτό άραγε;). Μεταξύ των παρευρισκομένων ξεχωρίζει ένας επιστήμονας που πρόσφατα προέβη σε μια σημαντική επιστημονική ανακάλυψη. Η εν λόγω ανακάλυψη κεντρίζει το ενδιαφέρον των αντρών του γκρουπ που ως έξυπνοι επιχειρηματίες προσπαθούν να δελεάσουν τον επιστήμονα με μεγάλα χρηματικά ποσά προκειμένου να τους πουλήσει την ανακάλυψή του. Ο επιστήμονας δεν φαίνεται να ενδίδει αλλά αυτό δεν είναι το σοβαρότερο πρόβλημα των συγκεντρωμένων. Το ανησυχητικό είναι το σουλατσάρισμα ενός δολοφόνου στην περιοχή που σκοτώνει αθόρυβα αλλά αποτελεσματικά τους παρευρισκόμενους. Ποιο είναι άραγε το κίνητρο του φονιά και ποια η ταυτότητά του;
Το φιλμ γυρίστηκε σε μόλις 19 ημέρες.
Κλασική giallo υπόθεση, φανερά επηρεασμένη από το κλασικό αστυνομικό μυθιστόρημα της Agatha Christie «Ten Little Niggers» (ή αλλιώς «And Then There Were None»). Το περιβάλλον απομόνωσης όπου ο Bava τοποθετεί τους χαρακτήρες του είναι ιδανικό αφού η διαφυγή από το νησί φαντάζει απίθανη. Το νησί σε συνδυασμό με την χαλαρή, lounge συνοδευτική μουσική αποπνέει έναν δραματικό ρομαντισμό, μια ιδιάζουσα μελαγχολία που μαγνητίζει. Κανείς από τους χαρακτήρες δεν μοιάζει αθώος μέχρι το τελικό ξεκαθάρισμα. Αυτό έρχεται με μια θαυμάσια ανατροπή που μας αφήνει αποσβολωμένους και κρατάει το φιλμ όρθιο μετά από την αγχώδη προσπάθειά του να κερδίσει την εκτίμηση του θεατή. Από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία του «Five Dolls For An August Moon» είναι όλες οι μακάβριες σκηνές μετά από κάθε σχεδόν φόνο, όπου τα πτώματα τοποθετούνται τυλιγμένα σε νάιλον σακούλες μέσα σ’ ένα ψυγείο με τρόφιμα. Η έξυπνη εισαγωγή της κατάλληλης μουσικής αποδεικνύει πως ακόμα και όταν δεν είναι σε φόρμα, ο Bava φροντίζει να βάζει τις δικές του ξεχωριστές πινελιές στις δουλειές του.
Είναι αληθές βέβαια ότι το «Five Dolls For An August Moon» ταλαιπωρείται από μερικές οφθαλμοφανείς αδυναμίες που δεν το αφήνουν να σηκώσει πολύ ψηλά το κεφάλι. Ξεκινώντας από τους χαρακτήρες παρατηρούμε ότι δεν είναι όλοι τόσο ενδιαφέροντες ούτε η ανάπτυξή τους γίνεται ικανοποιητικά. Η ακίνδυνη φύση του φιλμ –μιας και οι φόνοι δεν απεικονίζονται κατά την πράξη αλλά μόνο στο αποτέλεσμα– απογοητεύει, ενεργώντας εις βάρος του σασπένς και της έντασης. Κι αυτό είναι σοβαρό μειονέκτημα καθώς η ταινία παραείναι «light» για τον μέσο οπαδό του τρόμου. Η εν λόγω ατολμία έπρεπε να είχε αποφευχθεί από τον Bava. Αν σ’ αυτά προσθέσουμε και λίγες κακοτοπιές, στο σενάριο κυρίως, αντιλαμβανόμαστε γιατί το παρόν φιλμ δεν θεωρείται από τα καλύτερα του Bava. Γενικά πάντως βλέπεται ευχάριστα, και σ’ αυτό βοηθάει η μικρή, φυσιολογική θα λέγαμε, διάρκειά του. Ρίχτε του μια ματιά, έτσι για να τσεκάρετε αν μπορείτε να μαντέψετε σωστά τον ένοχο.
Θετικά: Καλοφτιαγμένο μυστήριο, υποβόσκουσα μελαγχολία, ιδανικό περιβάλλον δράσης, ανατρεπτικό τελείωμα.
Αρνητικά: Ελλιπής ανάπτυξη χαρακτήρων, αδικαιολόγητη αυτοσυγκράτηση στον τομέα του gore και της απεικόνισης φονικών, ορισμένες σεναριακές και σκηνοθετικές επιπολαιότητες.
Συμπέρασμα: Σίγουρα όχι το καλύτερο giallo του Mario Bava. Παρά τις αδυναμίες του καταφέρνει να διατηρήσει το ενδιαφέρον και με το ανατρεπτικό του φινάλε ξεδιαλύνει οποιεσδήποτε αμφιβολίες υπήρχαν μέχρι τότε.
Βαθμός:
Gore:
👆 Οι καλύτερες σκηνές (spoilers):
- Οι αισθησιακοί χοροί στο ξεκίνημα του έργου.
- Τα μακάβρια πλάνα με τα πτώματα τυλιγμένα σε νάιλον σακούλες που τοποθετούνται στο ψυγείο με «αύξοντα» αριθμό.